Από την πρώτη στιγμή της πανδημίας στην χώρα μας επισημαίνουμε διαρκώς πως οι χώροι δουλειάς ήταν και είναι αντικειμενικά από τους κύριους χώρους συνάθροισης και συγχρωτισμού του πληθυσμού καθώς και τονίζαμε την ανάγκη να παρθούν συγκριμένα μέτρα προστασίας των εργαζομένων για να μην μετατραπούν σε μαζικές εστίες υπερμετάδοσης του κορωνοϊού.
Σήμερα στην φάση της νέας πολύ μεγάλη έξαρσης μετατρέπονται καθημερινά όλο και περισσότερο , μέρα με την ημέρα σε βασικά σημεία ταχύτατης διασποράς του κορονοϊού . Αυτό βέβαια δεν το λέμε μόνο εμείς αλλά καταγράφεται κι από τους ίδιους του επιστήμονες όπως αναφέρουν τα στοιχεία έρευνας για την πανδημία παγκόσμια της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου . Όπου σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, τα στοιχεία της Σχολής καταγράφουν τη μεγάλη έξαρση και συγκέντρωση των κρουσμάτων σε εργοστάσια τροφίμων, γηροκομεία, νοσοκομεία.
Τι τελευταίες ημέρες με την ένταση της πανδημίας η περιοχή μας βρίσκεται ανάμεσα στις ποιο επιβαρυμένες επιδημιολογικά περιοχές στην χώρα μας. Δεν μπορεί η Λάρισα να
«βράζει» όπως λένε οι δείκτες και τα ρεπορτάζ και στους χώρους δουλειάς να ισχύει κάτι διαφορετικό . Ως Εργατικό Κέντρο εκφράζουμε την ανησυχία μας για το τι επικρατεί εκεί.
Η ενημέρωση που έχουμε από καταγγελίες εργαζομένων είναι πως σε πολλούς χώρους υπάρχουν διαπιστωμένα κρούσματα. Γνωρίζουμε ήδη για 4 δομές(κέντρα αποκατάστασης, οίκοι ευγηρίας) στον τομέα της ιδιωτικής υγείας , η μία μάλιστα με δεκάδες κρούσματα . Κρούσματα υπάρχουν και σε εργοστάσια στο κλάδο της επεξεργασίας τροφίμων. Είχαμε αντίστοιχα στο εμπόριο σε κατάστημα γνωστής πολυεθνικής αλυσίδας αλλά και σε χώρους όπως οι τράπεζες με το κρούσμα χτες στο κατάστημα της Alpha Bank στην πόλη μας. Συναδέλφισσα , μέλος ΔΣ του Σωματείου Εμποροϋπαλλήλων, εργαζόμενη σε κατάστημα γνωστής εταιρείας τηλεπικοινωνιών νοσηλεύεται σε σοβαρή κατάσταση.
Οι συνάδελφοι σε χώρους δουλειάς είναι σε μεγάλο κίνδυνο. Εκτιμούμε πως αυτά τα στοιχεία είναι ενδεικτικά μιας κατάστασης που ξεφεύγει διαρκώς παραπέρα . Καθημερινά πολλαπλασιάζονται με ταχύτατους ρυθμούς. Η εικόνα αυτή δεν αποτυπώνεται καθώς δεν γίνονται test , συστηματικοί καθημερινοί έλεγχοι. Η κυβέρνηση μιλάει για τέστ που γίνονται σε πλατείες και δεν κάνει τεστ στους χώρους δουλειάς όπου βρίσκονται καθημερινά χιλιάδες άνθρωποι. Σε όσες περιπτώσεις γίνονται έχουμε πολλές καταγγελίες πως η εργοδοσία προσπαθεί το κόστος ακόμη και για αυτό να το φορτώσει στους εργαζόμενους.
Είναι πολύ ανησυχητικό πως με όλη αυτή την έκρυθμη κατάσταση δεν υπάρχει καμία επίσημη ενημέρωση ή στην καλύτερη περίπτωση ενημέρωση με το σταγονόμετρο για το αν υπάρχουν κρούσματα σε χώρους εργασίας στην βιομηχανία, στις μεγάλες επιχειρήσεις. Ακόμη και αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί όπως η Επιθεώρηση Υγιεινής και Ασφάλειας δεν έχουν καμία ενημέρωση και καμία ουσιαστική εικόνα, με αποτέλεσμα να μην παίρνονται εγκαίρως τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους. Παρότι η υπηρεσία αυτή προβλέπεται με βάση και την σχετική ΠΝΠ ως ένας από τους βασικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς (μαζί με την Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας κα) για την εφαρμογή των σχετικών πρωτοκόλλων και οδηγιών του ΕΟΔΥ στους χώρους δουλειάς, στην πράξη όμως ουσιαστικά αυτό δεν συμβαίνει .
Είναι χαρακτηριστικό πως ως υπηρεσία από τον νόμο δεν έχει καμία εμπλοκή στα όποια τεστ covid-19 γίνονται σε εργασιακούς χώρους και καμία ενημέρωση για τα αποτελέσματά τους . Δεν γίνεται καμία ενημέρωση από τον ΕΟΔΥ στην υπηρεσία για την εικόνα που υπάρχει σε χώρους δουλειάς, εάν και που έχουν εντοπιστεί κρούσματα κα. Κατά συνέπεια δεν μπορεί παρέμβει ούτε στην διαδικασία εφαρμογής των προβλεπόμενων μέτρων όταν εντοπίζεται ένα κρούσμα σε χώρο δουλειάς. Τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται με αποκλειστική ευθύνη του γιατρού εργασίας της συγκεκριμένης επιχείρησης για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν (πάνω από 50 άτομα). Ουσιαστική και δια ζώσης επίβλεψη δεν υπάρχει ούτε από τα αντίστοιχα τοπικά κλιμάκια του ΕΟΔΥ. Επομένως γνωρίζοντας πως λειτουργούν τα πράγματα στο χώρο εργασίας, αυτή η κατάσταση προκαλεί πολλά ερωτηματικά και ανησυχία για την προστασία της υγείας των εργαζομένων.
Βασικό επίσης εμπόδιο στο να γίνεται γενικευμένος , συστηματικός έλεγχος είναι η χρόνια υποστελέχωση της υπηρεσίας. Ενδεικτικά για το νομό Λάρισας υπάρχουν 5 υπάλληλοι-ελεγκτές για ένα πλήθος τουλάχιστον 4500 επιχειρήσεων που απασχολούν προσωπικό. Ο αριθμός των επιχειρήσεων που ελέγχονται για τα μέτρα προστασίας για τον κορωνοϊό είναι κατά μ.ο. 30 το μήνα. Εάν συνυπολογίσουμε ότι ταυτόχρονα εξακολουθεί να υπάρχει η ανάγκη για ελέγχους και για τα άλλα ζητήματα υγιεινής κι ασφάλειας όπως και το γεγονός πως η συγκεκριμένη υπηρεσία έχει ευθύνη για τα ζητήματα αυτά και για τον δημόσιο τομέα, μπορούμε να καταλάβουμε το επίπεδο του ελέγχου που μπορεί να γίνει. Σε αυτά να προσθέσουμε και δυσκολίες όπως τα Μέσα Ατομικής Προστασίας δεν επαρκούν για τις αυξημένες ανάγκες των εργαζομένων , δεν γίνονται τεστ για covid – 19, με αποτέλεσμα από την μία να μην είναι προστατευμένοι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι και από την άλλη να δίνεται πάτημα στους εργοδότες για να μην τους επιτρέπουν την είσοδο στους χώρους εργασίας με την «δικαιολογία» ότι δεν είναι ελεγμένοι. Συγχρόνως άλλοι ελεγκτικοί μηχανισμοί όπως η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Θεσσαλίας αναφέρουν ότι το ίδιο το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο υπάρχει είναι «προβληματικό» και ως εκ τούτου θέτει περιορισμούς στην δυνατότητα παρέμβασης . Παράλληλα σοβαρό εμπόδιο είναι και ο συντονισμός όλων αυτών των μηχανισμών.
Το βασικό όμως είναι πως δεν προβλέπεται παρουσία εκπροσώπων των εργαζομένων στην πλειονότητα των περιπτώσεων των ελέγχων άρα και δυνατότητα άμεσης ενημέρωσή τους και παρέμβασης για την προστασία της ζωής τους. Όπως επίσης ότι εργαζόμενοι δεν έχουν κανένα λόγο στις θεσμοθετημένες διαδικασίες για πως οργανώνονται τα μέτρα προστασίας, η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης μέσα στους χώρους δουλειάς.
Εκατοντάδες επίσης συνάδελφοι ανήκουν σε αυτό που οι γιατροί λένε ευπαθείς ομάδες. Αν λάβουμε υπόψη μας πως με τροπολογία που ψήφισε το φθινόπωρο τιμωρεί όσους βγαίνουν σε καραντίνα με απόφαση του ΕΟΔΥ για να προστατευτούν οι ίδιοι και οι συνάδελφοί τους και τους αναγκάζει να αναπληρώσουν τις χαμένες εργατοώρες με υπερωριακή απασχόληση μέσα σε ένα τετράμηνο μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε τι αντιμετώπιση έχουν οι συνάδελφοι. Αντίστοιχη είναι η αντιμετώπιση σε όσους χρειάζεται να πάρουν άδεια γιατί πρέπει να προσέξουν ασθενή στο σπίτι, παιδιά κα. Ουσιαστικά εκβιάζονται όχι μόνο αυτοί που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, αλλά και οι υπόλοιποι κανένας να μη μιλάει για αυτά , να μην τα καταγγέλλει γιατί σε αυτή την περίπτωση θα έχουν την ευθύνη εάν πληγεί οικονομικά η επιχείρηση. Επομένως το κριτήριο της προστασίας της ανθρώπινης ζωής πάει περίπατο.
Επομένως μόνο επικίνδυνο εφησυχασμό προσφέρει η άποψη που λέει πως, ειδικά σε μεγάλους χώρους δουλειάς σε κλάδους όπως τα τρόφιμα, ιδιωτική υγεία που σε αυτές τις συνθήκες δουλεύουν στο φουλ ,τα μέτρα παίρνονται ακριβώς γιατί δεν συμφέρει τους επιχειρηματίες γιατί θα χάσουν κέρδη , θα έχουν οικονομική ζημιά. Ακριβώς επειδή αυτό είναι το κριτήριο το οποίο διαπερνά τα πάντα , τα υγειονομικά πρωτόκολλα στους χώρους δουλειάς ,τα μέτρα προστασίας γίνονται λάστιχο και προσαρμόζονται σε αυτό.
Αυτή είναι η τραγική εμπειρία άλλωστε από τέτοιους χώρους πανελλαδικά από την κονσερβοποιεία στην Σκύδρα, το εργοστάσιο κρέατος στα Γιάννενα, τα γηροκομείο-χώροι ιδ.υγείας σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη κα αλλού. Κι από αυτή την εικόνα δεν είναι μακριά η περιοχή μας.
Αυτή την εικόνα συμπληρώνει βέβαια και η ένταση της επίθεσης της εργοδοσίας. Είναι πάρα πολλές οι καταγγελίες για καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων με επιχείρημα την δύσκολη κατάσταση της πανδημίας.
Όλα αυτά βέβαια είναι γνωστά στην κυβέρνηση, όπως παραδέχτηκε και ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πρόσφατα λέγοντας πως «η μεγαλύτερη διασπορά είναι μέσα στους χώρους εργασίας». Είναι τεράστιες οι ευθύνες της αλλά και όσων διατείνονται πως όλα είναι υπό έλεγχο.
Έχει την βασική και κύρια ευθύνη γιατί 8 μήνες τώρα ενώ γνώριζε την κατάσταση, αγνόησε εντελώς τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις των Σωματείων, δεν πήρε κανένα ουσιαστικό μέτρο. Εκτός από τους χώρους δουλειάς η κατάσταση είναι αντίστοιχη στα νοσοκομεία που είναι ένα βήμα πριν την κατάρρευσή τους, τα σχολεία που κλείνουν το ένα μετά το άλλο.
Η κυβέρνηση επέλεξε να μην κάνει τίποτα από όλα αυτά γιατί τα θεωρεί κόστος για το κράτος, για τους εργοδότες. Άφησε τους εργαζόμενους και το λαό ανοχύρωτους στην πανδημία και μας κουνά επιδεκτικά το δάχτυλο της «ατομικής ευθύνης» για να κρύψει την δική της ευθύνη. Κι όχι μόνο δεν κάνει τίποτα αλλά σε αυτές τις συνθήκες οργανώνει νέα επίθεση στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα. Επιτίθεται με λύσσα απέναντι σε εργαζόμενους, μαθητές, υγειονομικούς που διεκδικούν μέτρα προστασίας της υγείας, της ανθρώπινης ζωής.
Δεν θα της περάσει. Καλούμε τα Σωματεία, τους εργαζόμενους να οργανώσουμε την αποφασιστική απάντησή μας με μαζική συμμετοχή στην Πανελλαδική Απεργία στις 26 Νοέμβρη.
Απαιτούμε :
- Να παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας της υγείας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς. Το πρωτόκολλο υγείας να μη γίνεται «λάστιχο» για τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων.Να γίνει άμεση αύξηση του αριθμού των μοριακών tests ανίχνευσης του ιού, με μαζικούς ελέγχους σε, όπως εργαζόμενοι σε βιομηχανικές μονάδες, σε μεγάλους χώρους δουλειάς, σε υγειονομικό προσωπικό, σε οίκους ευγηρίας σε σχολεία ,σχολές, πανεπιστήμια κ.ά. δημιουργώντας νέα δημόσια και δωρεάν εργαστήρια για ταυτοποίηση SARS CoV-2. Όπου εντοπίζονται κρούσματα να γίνονται άμεσα απολυμάνσεις με τα ενδεδειγμένα από τους επιστήμονες σκευάσματα.
- Απαιτούμε τη συγκρότηση μεικτών υγειονομικών επιτροπών, ανά εταιρεία, στις οποίες θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των εργαζομένων (ΕΥΑΕ) και εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Με αυτόν τον τρόπο, θα διασφαλίσουμε ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση τα ιατρικά δεδομένα και τις ανάγκες που προκύπτουν στους χώρους δουλειάς.
- Να ενταθούν οι έλεγχοι από του ελεγκτικούς μηχανισμούς (Επιθεώρηση Υγείας κι Ασφάλειας, Υγειονομικό της περιφέρειας κα) στους χώρους δουλειάς,με την άμεση ενίσχυση με προσωπικό και εξοπλισμό των μηχανισμών αυτών.
- Να εξασφαλιστούν έκτακτες άδειες ειδικού σκοπού, με αποδοχές κι ασφάλιση για όσους εργαζόμενους χρειαστεί να μείνουν σπίτι, είτε για τη φύλαξη παιδιών ή ασθενών, είτε από μέτρα που έχουν να κάνουν για την αντιμετώπιση της επιδημίας (π.χ. κλείσιμο κτιρίων για απολυμάνσεις κ.λπ.).
- Να εξασφαλιστεί η ιατρική παρακολούθηση όλων των περιπτώσεων κρουσμάτων που μπαίνουν σε κατ’οίκον νοσηλεία , σε καραντίνα.
- Καμιά αρνητική αλλαγή στους όρους και τις συνθήκες δουλειάς , στα δικαιώματά των εργαζομένων, στο όνομα της αντιμετώπισης της πανδημίας.
- Να εξασφαλιστεί η αναγκαία ποσότητα και ποιότητα προστατευτικών μέσων, υγειονομικού υλικού κ.λπ. για όλους τους υγειονομικούς και συνολικά για όλους τους εργαζόμενους στους χώρους .
- Άμεση επίταξη όλων των δομών του ιδιωτικού τομέα Υγείας και Πρόνοιας, που στην περιοχή μας υπάρχει μεγάλος αριθμός τέτοιων υποδομών που μπορεί να αξιοποιηθεί, για να μπει σε εφαρμογή για να αναχαιτιστεί η έξαρση της Πανδημίας.
- Άμεση ενίσχυση των νοσοκομείων, του δημόσιου συστήματος υγείας. Με μαζικές προσλήψεις με μόνιμο ιατρικού ,νοσηλευτικού και άλλου προσωπικού όλων των κλάδων και ειδικοτήτων στα νοσοκομεία,Κ.Υ.